Avrupa Ekonomik Topluluğu’nun belirli tehlikeli maddelerin yol açtığı kirliliğe karşı yeraltısularının korunmasına ilişkin 17 Aralık 1979 tarihli ve 80/68 EEC sayılı konsey direktifi
(düzeltildiği şekli)1
Avrupa Topluluğu Konseyi
Avrupa Ekonomik Topluluğunun kuruluş Anlaşması ve daha önce bahsedilen Madde 100 ve Madde 235 ile ilgisinden dolayı.
Komisyondan gelen teklif üzerine2,
Avrupa Parlamentosu görüşü üzerine3,
Ekonomik ve Sosyal Komitenin görüşü üzerine4,
Topluluğa ait yeraltısularını kirliliğe, özellikle zehirli maddeler ile süreklilik arz eden ve biyolojik olarak biriken maddelere karşı korumak için acil bir eyleme ihtiyaç olduğundan;
1977 tarihli programla desteklenen çevre hakkındaki5 Avrupa Topluluğunun 1973 tarihli eylem programı, yeraltısularını belirli kirleticilerden koruma için bir çok önlemi sağladığından,
Topluluğa ait sucul ortama boşaltılan tehlikeli maddelerin yol açtığı kirlilik hakkındaki 4 Mayıs 1976 tarih ve 76/464 EEC sayılı Konsey Direktifinin Madde 4’ü ile ilgisinden dolayı,
Üye ülkelerde uygulanmakta veya hazırlanmakta olan belirli tehlikeli maddelerin yeraltısuyuna boşaltılması hakkındaki hükümler arasındaki benzersizlikler rekabette eşit olmayan şartlar yaratabileceği ve bunun da ortak çalışma fonksiyonlarını doğrudan etkileyebileceğinden dolayı; Topluluk Anlaşmasının Madde 100’ünde belirtildiği gibi bu alanda kanunlara ihtiyaç olduğundan;
Çevresel koruma ve hayat standardının iyileştirilmesi kapsamında, Topluluk faaliyeti olarak yapılacak kanunlar olduğundan; bu hususa özel hükümler olması gerektiğinden; Anlaşmanın Madde 235’i Anlaşma tarafından bu amaç için gerekli olan ancak belirlenmeyen yetkileri talep ettiğinden;
1) Eski Demokratik Almanya Cumhuriyeti için 3 Ekim 1990 tarihinde Liste I ve Liste II’deki maddelerin dökülmesi ile ilgili yükümlülükleri yerine getirme süresi, çevre koruma ile ilgili Topluluk hükümleri hakkında Almanya’da uygulanan geçiş önlemleri hususunda 4 Aralık 1990 tarih ve 90/656/EEC Konsey Direktifi ile 31 Aralık 1995 tarihine kadar uzatılmıştır (OJL 353,17.12.1990, Sayfa 387. Editör)
2) OJC 37, 14.2.1978, Sayfa 3.
3) OJC 296, 11.12.1978, Sayfa 35.
4) OJC 283, 27.11.1978, Sayfa 39.
5) OJC 112, 20.12.1973, Sayfa 3.
6) OJC 139, 13.6.1977, Sayfa 3.
Aşağıdaki hususlar bu Direktifin kapsamında yer almayacağından:
Çok küçük miktarlarda ve konsantrasyonlarda Liste I veya II ‘deki maddeleri içeren bir yere boşaltmalar ve yerleşim yerlerinin atık suları, kirliliğin düşük riski ve bu tür atıkların boşalımının kontrolünün zorluğu, radyoaktif bileşen içeren maddelerin boşaltılması, bu konularla Topluluğun özel uğraşısı olarak ilgilenilecektir, ayrıca aşağıda belirtilen hususlarda kapsamda yer almayacaktır:
Topluluk içindeki yeraltısularının etkin olarak korunmasının sağlanması gerektiğinden Liste I’deki maddelerin dökülmesini önlemek ve Liste II’deki maddelerin dökülmesini sınırlandırmak gerektiğinden;
Tehlikeli maddelerin yeraltısularına doğrudan dökülmesi ile dolaylı yollardan dökülmesinin yol açacağı olaylar arasındaki farklılıklar ortaya konması gerektiğinden;
Liste I’deki maddelerin doğrudan dökülmesi hariç, bu maddeler otomatik olarak yasaklanmalıdır, bütün dökme işlemlerinin yetkilendirme sistemine tabi olacak şekilde yapılması gerektiğinden; bu tür yetkilendirmelerin alıcı ortam hakkından araştırma yapıldıktan sonra uygulanması gerektiğinden;
Atık dökülmesi yeraltısuyunun içme-kullanma veya tarımsal amaçlı diğer kullanımları için sürekli bir uygunsuzluk meydana getirdiği takdirde, alıcı ortam ve daha önce verilen yetkilendirme hakkında bir araştırma yapıldıktan sonra Liste I’deki maddelerin yeraltısuyuna dökülmesini yasaklayan kuralların haricinde hüküm maddesi belirlenmesi gerektiğinden;
Kamuya su temini için tasarlanan yeraltısuyunun suni beslenmesi, özel kurallara tabi olduğundan;
Üye Ülkelerin yetkilileri, yetkilendirme konusunda konulan şartlara uyumu ve yeraltısuyuna yapılan dökülmelerin etkisini izlemek zorunda olduğundan;
Envanter çalışması, Liste I’deki maddelerin yeraltısuyuna dökülmesi hususunda yetkilendirmeyi, Liste II’deki maddelerin yeraltısuyuna doğrudan dökülmesini ve yeraltısuyunun yönetimi için suni besleme konusunda yetkilendirmeyi kapsadığından;
Yunanistan Cumhuriyeti, ülkesinin katılım Kanunu ve Anlaşma uyarınca 1 Ocak 1981 tarihinde Avrupa Ekonomik Topluluğunun üyesi olduğundan, bu ülke için Direktif ile uyumlu olması gereken hükümler kapsamında Üye Ülkelerin kanunlarını, düzenlemelerini ve idari işlemlerini uygulamaya koyacağı süre Ülkelerin teknik ve idari alt yapısındaki yetersizlikler göz önünde bulundurularak iki yıldan dört yıla çıkarılacağından;
İŞBU DİREKTİFTİ KABUL ETMİŞTİR:
Madde 1
1. Bu Direktifin amacı, Ek’te yer alan Liste I ve Liste II’deki maddelerin familya ve gruplarına ait maddelerin (bundan böyle Liste I veya Liste II’deki maddeler olarak atıfta bulunulacaktır) yeraltısuyunda meydana getireceği kirliliği önlemek ve hali hazırda meydana gelmiş olan kirlilik sonuçlarını ortadan kaldırmak ve kontrol etmektir.
2. Direktifin amaçları için aşağıdaki tanımlar geçerlidir;
a) yeraltısuyu: doymuş bölgede zeminin altında ve zemin veya toprakaltı ile doğrudan temas halinde bulunan bütün sular;
b) doğrudan boşaltma(dökme): Liste I veya Liste II’deki maddelerin süzülme yapılmaksızın zemine veya toprak altına bırakılması;
c) dolaylı boşaltma(dökme): Liste I veya Liste II’deki maddelerin süzülme yapıldıktan sonra zemine veya toprak altına bırakılması;
d) kirlilik; insanoğlu tarafından maddelerin veya enerjinin doğrudan veya dolaylı olarak yeraltısularına boşaltılması, neticede insan sağlığı veya su temini için tehlike arz eder, yaşayan canlılara, eko sisteme veya suyun diğer yasal kullanımına zarar verir.
Madde 2
Direktif aşağıda belirtilen hususlara uygulanmaz;
a) İnsanların tüketimi amaçlı su çekimi için korunmuş bölgelerin dışında yer alan ve kanalizasyon sistemine sahip olmayan yerleşim yerlerinin atık sularının boşaltılması,
b) Yeraltısuyunun kalitesi için mevcut durumda veya gelecekte bozukluğa yol açmayacak ölçüde miktar ve konsantrasyonda Liste I veya Liste II’deki maddelerin ilgili Üye Ülkelerin yetkilileri tarafından kabul edilen boşaltmaları,
c) Radyoaktif madde içeren boşaltmalar.
Madde 3
Üye Ülkeler aşağıdaki önlemleri almalıdır;
a) Liste I’deki maddelerin yeraltısuyuna katılımını önlemek,
b) Liste II’ deki maddeler tarafından suyun kirlenmesini önlemek için bu maddelerin suya katılımını sınırlandırmak.
Madde 4
1. Madde 3(a)’da belirtilen yükümlülüklere uymak için Üye Ülkeler aşağıdaki hususları yerine getirmelidir;
– Liste I’deki maddelerin doğrudan boşaltılmasını yasaklamalı,
– Dolaylı boşaltıma yol açabilecek bu maddelerin bertaraf edilmesi için bir yere dökme konusunda ön araştırma yapmalıdır. Bu araştırmalar ışığında, Üye Ülkeler bu tür aktiviteleri yasaklamalı veya bu tür boşaltmaları önlemek için gereken bütün teknik önlemler yerine getirildiği takdirde yetkilendirme yapmalı,
– Bir üst paragrafta belirtilen aktivitelerden dolayı, Liste I’de yer alan maddelerin dolaylı boşaltımını önleyeceğine inandığı gerekli bütün önlemleri almalıdır. Bu tür önlemler Komisyona bildirilmeli ve bu bilgiler ışığında bu Direktifin revizyonu için Konseye öneri yapılabilir.
2. Önceki araştırmalar Liste I’deki maddelerin yeraltısuyuna boşaltılması halinde yeraltısuyunun özellikle içme-kullanma veya tarımsal amaçlı diğer kullanımları için sürekli olarak uygun olmayan bir durum meydana getireceğini ortaya koyduğunda, bu maddelerin varlığı yeraltısuyunun kullanılmasında bir engel teşkil etmediğinde Üye Ülkeler bu maddelerin boşaltılmasına yetki verebilir.
Bu yetkilendirme, maddelerin diğer sucul sisteme ulaşamayacağını veya diğer eko sisteme zarar vermeyeceğini sağlayan bütün teknik önlemler alınması kaydıyla yapılabilir.
3. Ön araştırmadan sonra Üye Ülkeler, jeotermal amaçlı kullanılan suyun kullanımından sonra aynı akifere verilmesine ve inşaat mühendisliği ile madencilik çalışmalarında akiferden çekilen su için izin verebilir.
Madde 5
- Madde 3(b)’de bahsedilen yükümlülüklere uymak için, Üye Ülkeler aşağıdaki konularda ön araştırmalar yapmalıdır:
– bu tür dökmeleri sınırlandırmak için Liste II’deki maddelerin doğrudan dökülmesi,
– dolaylı dökmeye yol açabilecek bu maddelerin bertaraf edilmesi amacı ile boşaltılması.
Bu araştırmaların ışığı altında, bu maddeler tarafından yeraltısuyunun kirliliğini önleyecek bütün teknik önlemleri alması kaydıyla Üye Ülkeler izin verebilirler.
2. Ayrıca, ilk paragrafta bahsedilen aktivitelerden dolayı Üye Ülkeler Liste II’deki maddelerin dolaylı olarak dökülmesini sınırlamak için gerekli olan önlemleri almalıdır.
Madde 6
Madde 4 ve Madde 5’e rağmen yeraltısuyu yönetimi için suni besleme konusu Üye Ülkelerce her durum için ayrı özellikte verilecek özel izne tabi olmalıdır. Bu tür izinler, yeraltısuyunun kirlenme riski olmadığı takdirde verilmelidir.
Madde 7
Madde 4 ve Madde 5’te bahsedilen ön araştırmalar, söz konusu arazinin hidrojeolojik şartlarının incelenmesini, toprağın temizlenme ihtimalini, kirlilik riskini ve dökmelerden dolayı yeraltısuyu kalitesinde meydana gelebilecek bozulmanın olasılığını içermeli ve yeraltısuyuna maddelerin boşaltılmasının çevre açısında memnunluk verici bir çözüm olup olmadığını tespit etmelidir.
Madde 8
Yeraltısularının özellikle kalite açısından gözetim altında tutulacağı belirlenene kadar Üye Ülkelerin yetkilileri tarafından Madde 4, Madde 5 ve Madde 6’da bahsedilen izin verilemez.
Madde 9
Doğrudan dökme izni, Madde 4(2), Madde 4(3) veya Madde 5 uyarınca verildiğinde veya kaçınılmaz bir şekilde dolaylı dökmeye yol açacak atık su bertaraf edilmesi, Madde 5 uyarınca izne tabi tutulduğunda, izin aşağıdaki hususları belirgin bir şekilde kapsamalıdır;
– dökmenin yapılacağı yer,
– dökme metodu,
– temel önlemler, kanalizasyonda yer alan maddelerin yapısı ve konsantrasyonu, alıcı ortamın karakteristikleri, özellikle içme, termal ve mineral su olması durumunda su beslenme havzasını sınırları,
– belirli zaman periyodu süresince kanalizasyonda olmasına müsaade edilebilecek maddelerin azami miktarı ve bu maddelerin konsantrasyonu ile ilgili hususlar,
– yeraltısularına dökülen kanalizasyonun gözlenmesi ile ilgili düzenlemeler,
– gerektiğinde özellikle yeraltısularının kalitesini izleme önlemleri.
Madde 10
Dolaylı dökmeye yol açacak atığın bertaraf edilmesinde boşaltma için izin, Madde 5 uyarınca verildiğinde, izin aşağıdaki hususları belirgin bir şekilde kapsamalıdır;
– dökmenin veya bertarafın yapılacağı yer,
– dökme ve bertaraf için kullanılacak metod,
– temel önlemler, bertaraf edilecek veya boşaltılacak maddede bulunan maddelerin yapısı ve konsantrasyonu, alıcı ortamın karakteristikleri, özellikle içme, termal ve mineral su olması durumunda su beslenme havzasını sınırları,
– belirli zaman periyodu süresince Liste I veya Liste II’de yer alan maddeleri içeren bileşenlerin ve maddelerin kendilerinin müsaade edilebilecek azami miktarı, bu maddelerin konsantrasyonu ile ilgili hususlar,
– Madde 4(1) ve Madde 5(1)’de atıfta bulunulan durumlarda, Liste I’deki maddelerin yeraltısularına dökülmesini önlemek için yerine getirilecek ve Liste II’deki maddelerle suların kirlenmesini önleme ile ilgili teknik önlemler,
– gerektiğinde özellikle yeraltısularının kalitesini izleme önlemleri.
Madde 11
Madde 4 ve Madde 5’de atıfta bulunulan izinler, belirli zaman süresi için verilirler ve en azından her 4 yılda bir yeniden gözden geçirilmelidir. İzinler yenilenebilir, tadil veya iptal edilebilir.
Madde 12
1. Madde 4 veya Madde 5’de belirtildiği gibi izin isteyen kişi, belirtilen şartlara uyum gösteremeyeceğini beyan ederse veya bu durum ilgili Üye Ülkedeki yetkililer için belirgin ise, izin reddedilmelidir.
2. Yetki belgesinde belirtilen şartlara uyulmadığında, ilgili Üye Ülkedeki yetkili bu şartları yerine getirilmesini sağlamak için gerekli önlemleri almalıdır; gerektiğinde yetki belgesini iptal edebilir.
Madde 13
Üye Ülkelerin yetkilileri, izin vermede belirlenen şartları ve yeraltısuyuna dökmelerin etkileri konusunu izlemek zorundadır.
Madde 14
Bu direktifin tebliğinden önce meydana gelmiş olan Liste I ve Liste II’deki maddelerin dökülmesi konusunda, Üye Ülkeler, Madde 21(1)’de atıfta bulunulan hükümlerin yürürlüğe girmesinden sonra 4 yılı aşmayan bir süreyi öngörmelidir, sürenin sona ermesi ile boşaltmalar bu Direktife uymalıdır.
Madde 15
Üye Ülkelerin yetkilileri, Liste I’de maddelerin dökülmesi ile Madde 4’de atıfta bulunulan izinlerin, Liste II’deki maddelerin doğrudan dökülmesi ile Madde 5’de atıfta bulunulan izinlerin ve Madde 6’da atıfta bulunulan izinlerin envanterini muhafaza etmelidir.
Madde 16
- Bu Direktifin yerine getirilmesi için, Üye Ülkeler aşağıda belirtilen gerekli bilgileri her
durum için Komisyona temin etmelidir;
a) Madde 4 ve Madde 5’de bahsedilen ön araştırmaların sonuçları
b) Verilen iznin ayrıntıları,
c) Yapılmış olan izleme ve incelemelerin sonuçları,
d) Madde 15 için temin edilen envanterin sonuçları.
- Bu maddenin uygulamasının sonucu olarak elde edilen bilgiler, sadece istenilen amaçlar için kullanılmalıdır.
- Komisyon ve Üye Ülkelerin yetkilileri, resmi görevlileri ve diğer personel, kazandıkları bilgileri Direktif uyarınca açıklamamalı ve profesyonel yükümlülükle saklamalıdır.
- Paragraf 2 ve paragraf 3’ün hükümleri belirli konularla ilgili bilgi içermeyen genel durum veya araştırmanın yayımlanması için engel teşkil etmez.
Madde 17
Sınırı aşan yeraltısularına boşaltma yapılması hususunda, boşaltma için izin vermeyi tasarlayan Üye Ülkenin yetkilileri, izni vermeden önce ilgili Üye Ülkeleri bilgilendirmelidir. İlgili Üye Ülkelerden birisinin talebi halinde ve izin verilmedin önce, Komisyonun katılacağı konsültasyon yapılmalıdır.
Madde 18
Bu Direktif uyarınca alınan önlemlerin uygulaması doğrudan veya dolaylı olarak Madde 1’de atıfta bulunulan suların kirlenmesine yol açmaz.
Madde 19
Uygun olduğu yerlerde, bir veya daha fazla Üye Ülke, bireysel olarak veya birkaç ülke ile birlikte bu Direktif kapsamında belirtilenlerden daha sert önlemler alabilir.
Madde 20
Komisyonun teklifi üzerine faaliyet gösterin Konsey deneyimlerinin ışığı altında Liste I ve Liste II’yi revize edebilir ve gerektiğinde ilave yapabilir, uygun gördüğü takdirde Liste II’den Liste I’e madde aktarabilir.
Madde 21
1. Üye Ülkeler, Direktifin1) tebliğ edilmesinden sonra iki yıl içinde Direktife uymak için gerekli kanunları, yönetmelikleri ve idari düzenlemeleri yürürlüğe koymalıdır. Komisyonu derhal bilgilendirmelidir.
Bununla birlikte, bu periyot 1 Ocak 1981 tarihinde katılan Yunanistan için 4 yıla kadar çıkarılır.
2. Üye Ülkeler, bu direktifin kapsamında yer alan ulusal kanunların ana hükümleri için Komisyonla iletişim kurmalıdır.
3. Paragraf 1’de yer alan önlemler Üye Ülkeler tarafından bir kez uygulandığı takdirde, yeraltısuyu ile ilgili olan 76/464/EEC Direktif hükümleri Üye Ülkeler açısından artık uygulanmaz.
1) Bu direktif 19 Aralık 1979 tarihinde Üye Ülkelere tebliğ edilmiştir.
Madde 22
Bu Direktif, Üye Ülkelere bildirilir.
17 Aralık 1979 Brüksel’de hazırlanmıştır. Konsey Başkanı
S.BARRETT
EK
Liste I, maddelerin grupları ve familyası
Liste I, aşağıda belirtilen maddelerin gruplarının ve familyalarının ait olduğu bireysel maddeleri içerir, düşük zehirli olan, süreklilik arz eden ve biyolojik olarak birikme riskinde olan Liste I’e uygun olmadığı kabul edilen maddeler hariç tutulmuştur.
Zehirli olan, süreklilik arz eden ve biyolojik olarak birikme yapan maddeler, Liste II’de yer almakta ve sınıflandırılmaktadır.
1. Organik klor bileşikleri ve sucul ortamda bu tür bileşik oluşturan maddeler
2. Organik fosfor bileşikleri
3. Organik kalay bileşikleri
4. Sucul ortamda ve bu ortam yolu ile kansere yol açan, gen yapısını bozan ve embriyoyu etkileme özelliklerine sahip maddeler 1)
5. Civa ve bileşikleri
6. Kadminyum ve bileşikleri
7. Mineral yağlar ve hidrokarbonlar
8. Siyanür
1) Liste II’de bulunan maddeler, kansere yol açar, gen yapısını bozar ve embriyoyu etkiler, bunlar bu Listenin 4. maddesinde yer almaktadır.
Liste II, maddelerin grupları ve familyası
Liste II, aşağıda belirtilen maddelerin gruplarının ve familyalarının ait olduğu bireysel maddeleri ve kategorileri içerir, bunlar yeraltısuyu üzerinde tehlikeli etkiye sahiptir.
1. Aşağıdaki metal benzeri, metaller ve bileşikleri:
1. Çinko 11. Kalay
2. Bakır 12. Baryum
3. Nikel 13. Berilyum
4. Krom 14. Bor
5. Kurşun 15. Uranyum
6. Selenyum 16. Vanadyum
7. Arsenik 17. Kobalt
8. Antimon 18. Talyum
9. Molibden 19. Tellür
10. Titan 20. Gümüş
- Liste I’ de yer almayan canlı öldürenler ve türevleri
3. Yeraltısuyunun tat ve/veya kokusu üzerinde zararlı etkiye sahip olan maddeler, sularda bu tür maddelerin oluşumuna yol açabilecek ve suyu insan kullanımı için uygunsuz hale getirebilecek bileşikler
4. Zehirli olan veya süreklilik arz eden organik silikon bileşikleri ve su da bu tür bileşiklerin oluşumuna yol açabilecek maddeler, biyolojik olarak zararsız veya su da hızlı bir şekilde zararsız maddelere dönüşebilenler hariç
5. Fosfor ve element halindeki fosforun inorganik bileşikleri
6. Florid
7. Amonyak ve nitrit