Basına ve Kamuoyuna
İlimiz Tunceli’de, Munzur barajlar projesi olarak bilinen ve Dersim coğrafyasını yok etmeyi planlayan projelerden ilki olan Uzunçayır Barajı su tutmaya başladı.
Bu gün burada olmamızın nedeni: Uzunçayır Baraj ihalesini ve baraj işletme hakkını alan Limak şirketinin doğaya, kültüre ve yaşama olan saldırısına dikkat çekmektir. Bundan sonra, Dersim’de ekolojik tahribata yol açacak barajlar başta olmak üzere, her türlü yıkıcı çalışmada bulunacak şirketleri uyaracağımızı ve şirketlerin bu türden faaliyetlerine Dersim’de izin vermeyeceğimizi belirtmek istiyoruz.
Uzunçayır Barajı ile ilgili olarak Dsi’nin internet sitesinin iki ayrı sayfasında, Uzunçayır Barajının yapımına ilişkin farklı bilgiler verildiğini belirtmek istiyoruz. Buna göre, daha eski tarihli bilgileri yansıttığı anlaşılan ve pek çok web sitesince de alıntılanan verilere göre: Baraj 1996-2003 yılları arasında inşa edilmiştir. Baraj, kaya gövdeli dolgu tipli olarak tasarlanmıştır. Gövde hacmi 551,00 m3. Baraj gövdesinin akarsu yatağından yüksekliği 70,00 m. Normal su kotunda göl hacmi 308,00 hm3. Normal su kotunda gölalanı ise 13,43 km2 dir. Baraj 74 MW güç ile yıllık 317 GWh’lik enerji üretilebilmesi amacıyla düşünülmüştür. Bu bilgilerin adresi: http://www.dsi.gov.tr/baraj/detay.cfm?BarajID=218 dir.
Yine Dsi’nin http://www.dsi.gov.tr/bolge/dsi9/tunceli.htm adresli diğer sayfasına göre ise barajın yapımına 1994 yılında başlanmış; fakat henüz bitmemiştir. Gövdesi, kaya dolgu tipli değil, kil çekirdekli kum çakıl dolgulu olarak belirtilmiştir. Gövde hacmi ise 551.000 m3 değil 2,8 hm3 tür. (yani 2.800.000 m3
İlk adresteki bilgeler ile ikinci adresteki bilgiler karşılaştırıldığında, toprak işleri, kazı taşıma ve doldurup sıkıştırma işlerinin 5,5 kat arttırıldığını, bunun yanı sıra gövde yüksekliğinin 70m’den 58m’ye düşürüldüğünü görüyoruz. Gövde alçalmış, hacmi ise büyümüştür. Kaya dolgulu tip, kil çekirdekli kum çakıl dolgulu olmuştur. Gövde ile oynansa da, normal su kotu değiştirilmemiş olmalı ki göl hacmi (308hm3)ve alanı da aynı kalmıştır (13,43 km2). Gövdesi alçaldığı halde normal su kotu değişmemişse, bu demektir ki su yönetiminde daha yüksek risklerle çalışılacaktır. Baraj kret kotu ile maximum su düzeyi arasındaki güvenlik yüksekliği de iyice azaltılmıştır HES kapasitesi de aynı kalmış (74 MW) ve bundan elde edilecek enerji üretimi de değişmemiştir (317 Gwh). Bu kadar fazla enerji üretebilmesi için HES’in yıl boyunca bu kapasitenin ancak 36 MW’ını yani %48 kapasite kullanması gereklidir. Bunun Keban’da %42 civarında, Ilısu içinse beklenenin %36 olduğu anımsanınca, bu barajdan bu kadar enerji üretilebileceğinin güç olduğunu öngörmek şaşırtıcı olmaz.
http://www.limak.com.tr/index.php?lang=tr&pid=440 adresinde LİMAK AŞ’den verilen bilgiye göre ise: Baraj kil çekirdekli kum çakıl dolgu tipinde inşa edilecek ve talvegden yüksekliği 58 m yükseklikte olacaktır. Limak’a göre de barajın talveg kotu 8 metredir. Baraj gövdesi ise 1.470.000 m3 dolguya sahiptir. Bu gövde hacmi değeri Dsi’nin bildirdiğinin bu kez yarısı kadardır. Hangisi doğru bilinmez; ama bu değer de ilk tasarımdakinin 3 katı fazladır.
Limak’a göre, Dsi’nin verdiği bilgilerden daha farklı olarak toplam kurulu gücü 84 MW olan santralin, yıllık ortalama enerji üretimi yine 317 milyon kWh’tir. (Bu kez kapasite kullanım oranı daha ussal, %42)
Belli ki inşaatı sırasında yüklenicilere öngörülenden 3-5,5 kat fazla iş yaptırılmış olan ve boyutları üzerine çelişkili bilgiler verilen bu baraj ve HES bundan sonra da Limak’a para akıtacaktır. Limak daha çok kazanabilmek amacıyla barajda hep tehlikeli sınırlara kadar su tutmaya ve kurak dönemlerde de suyu en alt düzeye düşürecek şekilde enerji üretimine devam edecektir. Bir yandan taşkın riski olağandan yüksek olacak; diğer yandan ise maksimum ve minimum su kotları arasında büyük bir fark olacaktır. Bu demektir ki göl hacmi 145-308 hm3 arasında, gölalanı da 8,65-13,14 km2 arasında değişip duracaktır.
Yani göl alanının 4,5 km2’lik bölümü zaman zaman su üzerinde kalacak. Nemli ya da bataklık olacaktır. Daha bugünden Türkiye’de yaşanan suyla bulaşan hastalıkların %85’nin GAP bölgesinde görülmesine neden olan da budur.
Bütün bu yükleniciden yana proje değişikliklerinin nedeni de dillenmeye başlanmıştır. Vatan Gazetesi’nde yayınlanan bir köşe yazısına göre Enerji Bakanlığı müfettişleri, Tunceli Uzunçayır Barajı ve Elektrik Santralı inşaatında 94 trilyon lirayı aşan usulsüz ödeme yapıldığını saptamışlardır. Bakanlık, bu paranın yapımcı firmadan ve 30 DSİ görevlisinden tahsili için dava açmıştır. Uzunçayır Barajı’nın kaya dolgusu için gereken malzemeyi yakınlarda bulunan bir ocak varken, 113 kilometre uzaklıktaki bir ocaktan taşımışlardır. Sırf bu yüzden işin devlete maliyeti 18 milyon dolar artmış.
Bu baraj ve HES’in proje değişiklikleri ve öteki kayırmalarla yüklenicilere sağlanan rantlar ve yapılan sözleşmeyle LİMAK’a sağlanan katkılar soruşturma konusuyken, Uzunçayır Baraj Gölü’nde su tutulması işlemi de hemen durdurulmalıdır.
Limak şirketi Dersim’de suçüstü yakalanmıştır. Sorumlular hesap verene kadar ellerimiz yakalarında olacaktır!
İhaleyi ve işletme hakkını almış olmanız Dersim’e rahatça girebileceğiniz ve cirit atabileceğiniz anlamına gelmez!
Katil ve Hırsız Limak Munzur’dan Defol!
Munzur’da Barajlar Geçit Vermeyeceğiz!
Tunceli Dernekleri Federasyonu adına
Munzuru Koruma Kurulu
www.tudef.org
www.munzurkurulu.com
munzurkurulu@gmail.com
0212 297 41 29
0216 461 77 42