Avrupa Çevre Ajansı ve Avrupa Çevresel Bilgi ve Gözlem Ağının Oluşturulması Hakkında 7 Mayıs 1990 tarihli Konsey Tüzüğü (EEC 1210/90)
AVRUPA TOPLULUĞU KONSEYİ,
Avrupa Ekonomik Topluluğunu kuran Antlaşmayı ve özellikle bu Antlaşmanın 130. Maddesini göz önünde tutarak,
Komisyonun teklifini göz önünde tutarak,
Avrupa Parlamentosunun görüşlerini göz önünde tutarak,
Ekonomik ve Sosyal Komitenin görüşlerini göz önünde tutarak,
Antlaşma, çevre konusunda bir Topluluk politikası geliştirilmesi ve uygulanmasını öngördüğünden veböyle bir politikaya yön vermesi gereken hedef ve ilkeleri belirlediğinden;
Çevre koruma gereklerinin Topluluğun diğer politikalarıyla uyumlu olduğundan;
. Anlaşmanın 130. Maddesine göre Birlik çevre ile ilgili faaliyetleri hazırlarken, başka konuların yanı sıra, mevcut bilimsel ve teknik verileri göz önünde bulunduracağından;
85/338/EEC (4) Kararı gereğince, Komisyon Çevrenin durumuyla ilgili bilgilerin uygunluğun koordine etmek ve emin olmak üzere bir deneysel proje ile ilgili çalışma programı uyguladığından;
Şu anda kalıcı çevresel bilgi ve gözlem sistemi ile ilgili gerekli kararları almak uygun olduğundan;
Birliğin ve üye Ülkelerin çevreyi korumak için gerekli önlemleri almalarını, bu önlemlerin sonuçlarını değerlendirmelerini ve çevre ile ilgili olarak halkın bilgilendirildiğinden emin olmalarını sağlayacak objektif, geçerli ve kıyaslanabilir bilgilerin sağlanması için Avrupa genelinde çevresel bilgilerin toplanması, işlenmesi ve analizi gerektiğinden;
Birlik ve üye Ülkelerde bu bilgileri ve hizmetleri sağlayan birimler mevcut bulunduğundan;
Bunlar Avrupa Çevre Ajansı tarafından birlik seviyesinde koordine edilecek Avrupa çevre bilgi ve gözlem ağı oluşturmasına temel oluşturacağından;
Komisyonun çevre ile Topluluk mevzuatını tamamıyla uygulandığından emin olmasını sağlamak için Ajansın, Birlik içerisinde mevcut birimlerle işbirliği yapması gerektiğinden;
Böyle bir Ajansın yapısının ve statüsü elde etmek istenen sonuçları almayı ve mevcut ulusal ve uluslararası Kuruluşlarla yakın işbirliği içerisinde çalışabilmesine olanak vermesi gerektiğinden;
Ajansa, bir yandan Topluluk kurumlarıyla ve Üye ülkelerle yakın ilişkilerini sürdürürken , hukuki özerklik tanınması gerektiğinden;
Ajansın, Topluluğun ve Üye Ülkelerin Ajansın hedefleriyle ilgili düşüncelerini paylaşan diğer ülkelere de, söz konusu ülkelerle Topluluk arasında yapılacak anlaşmalar çerçevesinde, açık olması arzulandığından;
Bu Tüzüğün, Ajansın başka görevlerinin de kararlaştırılması amacıyla, iki yıl sonra yeniden gözden geçirilmesi gerektiğinden,
İŞBU TÜZÜĞÜ KABUL ETMİŞTİR: -1-
Madde 1:
1) Bu Yönetmelik Avrupa Çevre Ajansunu oluşturur/tesis eder ve bölgelerinde kurulmuş olan/yer alan özellikle de kuruluşla koordinasyonu sağlamakla görevlendirilmiş / görevlendirilebilecek Kuruluş veya diğer organizasyonları belirleyebilir.
2) Anlaşmada ve çevre ile ilgili Birlik faaliyet programlarında yer alan Çevresel Koruma ve iyileştirmenin hedeflerini sağlamaktaki amaç; çevreyi korumak için önlem almak, önlemlerin sonuçlarını değerlendirmek ve çevre ile ilgili konularda bilgilendirmek için Avrupa da Birlik ve üye Ülkelerle;
– Objektif, güvenilir ve kıyaslanabilir bilgi akışını sağlamaktır.
Madde 2:
1.Madde de belirlenen amacı sağlamak için Çevre Ajansunun görevi;
(i) Üye Ülkelerle işbirliği sağlamak ve Madde 4’de bahsedilen gözlem ağının koordine etmek. Bu kapsamda, Ajans özellikle 3. Maddede bahsedilen alanlarda verilerin toplanması, işlenmesi ve analizinden sorumludur.
Ayrıca, 85/338/EEC kararına göre başlatılan çalışmanın yürütülmesinden de sorumludur.
(ii) Birliğe ve üye Ülkelere etkili çevresel politikalar kurmak ve uygulamak için gerekli olan bilgiyi sağlamak.
(iii) Çevre bazında bilgileri kaydetmek ve değerlendirmek, Birlik sınırları içerisinde çevresel kalite, duyarlılık ve baskılar amacıyla hakkında rapor oluşturmak. Bütün üye ülkelerde uygulanacak çevresel veriler için değerlendirme kriterleri sağlamak.
(iv) Avrupa seviyesinde çevresel verilerin kıyaslanabilir olduğundan emin olmak, eğer gerekirse Avrupa çevresel bilgisinin Birleşmiş Milletler ve Kuruluşlar tarafından sağlananlar gibi Uluslararası çevre gözlem programlarına ortaklığını/birleşmisini sağlamak.
(vi) Güvenilebilir çevresel bilginin geniş bir yayılımını sağlamaktır. Buna ek olarak, Ajans her üç yılda bir çevre ile ilgili durum raporu yayımlanalıdır.
-2-
(vii) Zamanında yeterli koruyucu önlemlerin alınabilmesi için çevresel tahmin tekniklerinin uygulamasını ve gelişmesini teşvik etmek.
(viii) Çevreye verilen zararın ve çevresel koruyucu ve iyileştirici politikaların bedelini/maliyetini değerlendirme metodlarının geliştirilmesini teşvik etmek.
(ix) Çevreye verilen zararı önleyici ve azaltıcı en gelişmiş teknolojiler hakkındaki bilgi değişimini teşvik etmek.
(x) Madde 15’de bahsedilen programlarla işbirliği yapmak.
Madde 3:
1) Kurumun faaliyet alanları,
Çevresel kalite, çevre üzerindeki baskılar ve çevresel hassasiyet konularında mevcut ve öngörülebilen çevresel durumu tanımlamak.
2) Birliğin çevresel politikalarının uygulanmasında direkt olarak kullanılabilecek bilgiyi sağlamak.
Öncelikli çalışma alanları:
– hava kalitesi ve emisyonlar,
– su kalitesi, kirleticiler, su kaynakları,
– toprak, flora-fauna ve biyotopların durumu,
– arazi kullanımı ve doğal kaynaklar,
– atık yönetimi,
– gürültü emisyonları,
– kıyı korunması,
Madde 4:
1) Gözlem ağı;
– Ulusal bilgi ağının ana parçaları,
– Ulusal noktalar,
– Ana merkezler,
2) Gözlem ağın nın olabildiğince çabuk ve etkili olarak kurulmasını işletilmesini sağlamak için üye ülkeler, bu Yönetmeliğin uygulanmaya başladığı 6 ay içerisinde, ulusal çevre bilgi ağlaranın ana birimlerini bilgilendirmelidir. Özellikle Madde 3 (2) de belirtilen öncelikli alanlarda, bu kapsamda değerlendirilebilecek Kuruluşlarda dahil olmak üzere,
-3-
3) Üye Ülkeler, Kuruluşa ya da enstitü veya gözlem ağının bir bölümünü oluştaran birimlere ki bunlar 4. paragrafta bahsedilen merkezleri de kapsamaktadır. Bölgede, odak noktalarda Ülke bazında sağlanacak bilgileri koordine etmek ya da ulaştırmak için kurulmuş olan 2. paragrafta bahsedilen Kuruluş ya da diğerleri arasından bir odak nokta seçebilir/görevlendirebilir.
4) Üye Ülkeler, ayrıca 2. paragrafta belirtilen sürede, bölgelerinde kurulmuş olan/yer alan özellikle de kuruluşla koordinasyonu sağlamakla görevlendirilmiş/görevlendirilebilecek Kuruluş veya diğer organizasyonları belirleyebilir.
5) 2. Paragrafta bahsedrilen bilgilerin alınmaya başlanmasından itibaren 6 ay içerisinde, Yönetim Kurulu ve Madde 5’de bahsedilen düzenlemeler bazında Kuruluş gözlem ağının ana elemanlarını teyit edecektir.
6) Merkezlerdeki görev dağılımı, Kuruluşun 8. (4) madde de bahdedilen yıllık iş programının yer alacaktır.
7) Yıllık iş programının ışığında, 2. Paragrafta bahsedildiği üzere periyodik olarak gözlem ağının bileşenlerini incelemelidir ve üye Ülkelerce yapılan yeni görevlendirmeleri de dikkate alarak Yönetim Kurulunca karar verilen değişiklikleri yapılacaktır.
Madde 5:
Kuruluş, 4. Madde de belirtildiği üzere, gözlem ağının bir bölümünü oluşturan Kuruluşlarla onlara verilen görevi başarıyla yürütebilmek için yapılacak olan gerekli düzenlemeler, üzerinde anlaşabilir.
– Bir üye Ülke, bölgesindeki kuruluşlarla ilgili olarak Kuruluşla yapılacak bu düzenlemeler de odak nokta ile ortaklaşa çalışılacaktır.
Madde 6:
Kuruluşa sağlanan veya Kuruluştan çıkan çevre ile ilgili veriler, Komisyon ve üye ülkelerin bilginin dağtılması ve özellikle güvenilirlik ile ilgili kurallara uygun olarak, halka ulaştırılmalıdır.
Madde 7:
Kuruluşun resmi bir kimliği olacaktır. Bütün üye Ülkelerdeki en
-4-
geniş resmi kimliğe sahip olmalıdır.
Madde 8:
1) Kuruluş, her üye Ülkeden birer ve Komisyondan gelecek iki üyeden oluşan bir Yönetim Kuruluşuna sahip olacaktır. Buna ilave olarak, Avrupa Parlementosu özellikle çevre konusunda uzman iki bilim adamını Yönetim Kurulu üyesi olarak görevlendirecektir. Yönetim Kurulunun her bir üyesi, alternatif bir üye tarafından da temsil edilebilir.
2) Yönetim Kurulu, Başkanını üyeler arasından 3 yıllık bir süre için seçmelidir. Yönetim Kurulunun her üyesinin veto hakkı vardır.
3) Yönetim Kurulu kararları üyelerinin 3’te 2 çoğunluğuyla alınmalıdır.
4) Yönetim Kurulu, Madde 3 (2) de bahsedilen öncelikli alanlara ait yıllık iş programını, Madde 9’da bahsedildiği üzere Bilimsel Komiteyle görüşüldükten sonra ve Komisyonun görüşü alınarak hazırlanan bir tasarıyı da baz alarak uygulayacaktır.
5) Yıllık program altında Bilimsel Komiteye danışıldıktan sonra Komisyonun da görüşü alınarak Uygulama Müdürünce hazırlanan taslağa göre Kuruluşun iş programı her yıl düzenlenmelidir.
6) Her yıl en geç Ocak ayının 31’ine kadar, Yönetim Kurulu Kuruluşun faaliyetleri ile ilgili genel bir yıllık rapor hazırlayacaktır.
Madde 9:
1) Kuruluş, Komisyonunu teklifine göre 5 yıllık süre için Yönetim kurulunca tayin edilen bir Uygulama Müdürünce idare edilmelidir. Uygulama Müdürü, Kuruluşun resmi temsilcisidir.
– Yönetim Kurulunca düzenlenen program ve kararların hazırlanması ve uygulanmasından,
– Kuruluşun günlük idaresinden,
– Madde 12 ve 13’de tanımlanan görevlerin yerine getirilmesinden,
– Madde 2 (vi) de tanımlanan raporların hazırlanması ve basılmasından,
– Tüm çalışanlardan,
– Madde 8 (4) ve (5) de bahsedilen görevlerin yerine getirilmesinden sorumludur.
-5-
10.Madde de bahsedilen/bahdesildiği üzere Kuruluşa yeni alınacak bilimsel /teknik personelle ilgili olarak Bilimsel Komitenin görüşünü almalıdır.
2) Uygulama Müdürü, Yönetim Kuruluşuna karşı sorumlu olacaktır.
Madde 10:
1) Bilimsel Komite bu Yönetmelikte yer alan bir konuda ve Yönetim Kurulu veya Müdürün verebileceği Kuruluş(un) aktiviteleri ile ilgili herhangi bir bilimsel konuda, Yönetim Kuruluna ve Uygulama Müdürüne yardım edecektir.
2) Bilimsel Komite Yönetim Kurulunca 4 yıllık bir dönem için görevlendirilen özellikle çevre konusunda uzman 9 üyeden oluşacaktır ve Madde 8 (2) de belirtilen esaslara göre çalışacaktır.
Madde 11:
1) Her finansal yılda Kuruluşun gelir ve gider tahminleri hazırlanarak kuruluş bütçesine kaydedilecektir.
2) Gelir ve giderleri birbirine dengeleyecektir.
3) Kuruluşun geliri, diğer kaynaklara dokunmadan, Avrupa Birliğinin genel bütçesinden ayrılan kaynak ve verilen hizmetlerin karşılığında alınan ödemelerden oluşacaktır.
4) Kuruluşun giderleri, personel ücretleri, idari ve altyapı harcamaları, işletme fiyatları ve gözlem ağının bir bölümünü oluşturan Kuruluşlarla veya üçüncü şahıslarla yürütülen kontratlara/ihalelere ait harcamaları kapsayacaktır.
Madde 12:
1) Her yıl 31 Mart’a kadar Uygulama Müdürü Kuruluşun bir sonraki yıl için tahmini gelir ve iderlerinin dökümünü hazırlayacak ve harcama planı ile birlikte Yönetim Kuruluna sunulacaktır.
2) Harcama planının mahiyetinde bulunan masrafları/hesapları yazacak ve Komisyona iletecektir.
-6-
3) Yönetim Kurulu, finansal sene/yatırım yılı başında Birliğin para yardımı ve Kuruluşun diğer kaynaklarına göre düzenleme yaparak Kuruluşun bütçesini düzenleyecektir.
Madde 13:
1) Uygulama Müdürü, Kuruluşun bütçesini yürütecektir.
2) Kuruluşun teslimatlarının izlenmesi ve tüm harcamalarının ödenmesi ile / ve Kuruluşun tüm giderlerinin geri alınması Yönetim Kurulunca tayin edilen ödeme/para/finans kontrolörlerince yapılacaktır.
3) Her yıl, 31 Mart’a kadar, Müdür Komisyona, Yönetim Kuruluna ve Hesap Kontrolörleri Mahkemesine, bir önceki yıla göre Kuruluşun tüm gelir ve giderlerinin dökümünü gönderecektir. Kontrolörler Mahkemesi Antlaşmasının 206 a Maddesine göre bunları inceleyecektir.
4) Yönetim Kurulu, Müdüre bütçenin uygulanmasına göre bir ödeme/izin verecektir.
Madde 14:
Kontrolörler Mahkemesi görüşünü verdikten sonra, Yönetim Kurulu, Kuruluşun bütçesinin oluşturulması ve uygulanması prosedürünü belirleyen finansal düzenlemeli uygulayacaktır.
Madde 15:
1) Kuruluş, Birliğin diğer birimleri ve programlarıyla ve özellikle Birleşik/Ortak Araştırma Merkezi, İstatistik Ofisi ve Birliğin Çevresel Araştırma ve Geliştirme programlarıyla işbirliğini araştıracaktır.
Özellikle;
– Araştırma Merkezleri ile işbirliği, Ek A’da belirtilen görevleri kapsayacaktır.
– Avrupa Birliği/Topluluğu İstatistik Ofisi ile/ve Avrupa birliği İstatistik Programı ile koordinasyon Ek B’de belirtilen hususları izleyecektir.
2) Kuruluş, ayrıca diğer birilmlerle, örneğin; Avrupa Uzay Ajansu, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Organizasyonu, Avrupa Konseyi ve Uluslararası Enerji Kurumu ile birlikte Birleşmiş Milletler ve özellikle Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), Dünya Meteoroloji Organizasyonu ve Uluslararası Atom Enerji Başkanlığı ile işbirliği yapacaktır.
-7-
Madde 16:
Avrupa Birliğin hak ve muafiyetlerine ait Protokol, bu Kuruluşa da uygulanacaktır.
Madde 17:
Kuruluşun personeli, Avrupa Birliğinin elemanlarına/personeline uygulanan Yönetmelik ve kurallara tabi olacaktır.
Madde 18:
1) Kuruluşun anlaşmadaki taahhütleri/sorumluluğu, sözkonusu anlaşmaya uygulanacak yasalarla yönetilecektir.
2) Anlaşma olmadığı durumda Kuruluşun sorumluluğu, üye Ülkelerin ortak genel prensipleri gereğince verilebilecek bir zararı karşılayacaktır.
Madde 19:
Kuruluş, Avrupa Birliği üyesi olmayan ancak antlaşmanın 228. Maddesinde bulunan ve Birlikle aralarındaki anlaşmada yer alan Birliğin ve üye Ülkelerin yaklaşımını paylaşan ülkeler içinde açıktır.
Madde 20:
Bu Yönetmeliğin uygulamaya alınmasından 2 yıl sonra Avrupa Parlementosu ile görüşüldükten sonra, Konsey bu Yönetmelikle aynı zeminde ve Komisyon raporu bazında, özellikle;
– Komisyon ve üye Ülkelerle birlikte Çevre ile ilgili mevzuatın uygulanmasının izlenmesindeki ortaklık,
– Doğal kaynakları tahrip etmeyen çevre dostu ürünler teknolojiler, yiyecekler, hizmet ve programlar için ödül almak üzere çevresel etkiler/şablonlar ve kriterler hazırlamak,
– Çevre dostu teknolojiler ve işlemler ve birlik içinde bunların kullanımının ve transferinin desteklenmesi,
– Çevre üzerindeki etkileri değerlendirebilmek için kriter oluşturulması, alanların Kuruluşun bundan sonraki görevlerini kararlaştıracaktır.
Madde 21:
Bu Yönetmelik, yetkililerce Kuruluşun üyeliğine karar verildiği günü ertesinde yürürlüğe girecektir.
-8-